Merhabalar,
Bu hafta sizlere sarılık konusunda bilgi vermek istiyorum.
Sarılık safrayı oluşturan sarı renkli bilirubin proteinin karaciğerde oluşumu ve barsağa geçişinde problemlere bağlı deri altı ve mukozalarda birikmesi ile oluşmaktadır.
Bilirubinin oluşumunda en önemli kaynak yıpranmış alyuvarların parçalanmasıdır.
Bilurubin kanda taşınıp karaciğere gelir. Sindirim için karaciğerde gerekli düzenlemeler sonrasında safra oluşur ve barsağa geçiş sağlanır.
Sindirim sisteminde çok az kısmı atılır ve büyük çoğunluğu barsaktan karaciğere geri döner.
Sarılık kanda alyuvarların yıkımını artıran kan hastalıklarında; karaciğerde bilirubin oluşumunu bozan genetik (Gilbert veya Crigler -Najjar hastalığı gibi) ve virüs hastalıklarında (Hepatit A, B ve C gibi); safra ile atılımını engelleyen safra yolu taş ve kanserlerine bağlı oluşabilir.
Gebelik, alkol ve ilaçlara bağlı karaciğerde tahribat oluşup sarılığa neden olabilir.
Sarılık durumunda ciltte ve gözümüzde renk sararma görülür.
Enfeksiyon tablosu eklenmedikçe ağrı, ateş ve genel durum düşkünlüğü görülmez.
Detaylı anamnez ve fizik muayene sonrası kan tahlilleri ve radyolojik görüntülemeler yapılır.
Virüslere bağlı sarılık oluşunda aile ve çevremizdeki insanlara viral bulaşma olabilir.
Ancak diğer sarılık nedenlerinde bulaşma riski yoktur.
Tedavi sarılık nedenine göre değişir.
Viral sarılıklarda ilaç tedavisi uygulanırken, safra yolu tıkanıklarında ERCP ve cerrahi girişimlere ihtiyaç duyulabilir.
Özellikle bir haftayı geçen şikayetlerimiz varsa mutlaka doktorumuza başvurmayı unutmamalıyız.
Doç. Dr. H. Murat Çaycı
Genel Cerrahi ve Gastroenteroloji Cerrahisi Uzmanı