Moral nedir?
Neye benzer?
Moral bozulup tamir edilen bir şey midir?
Yoksa moral satın alınan bir şey mi acaba?
Nasıl yüksek tutulur?
Birine sıkma canını, moralini yüksek tut demek çok kolaydır ama karşılığı var mıdır acaba?
Kanser tedavisi gören hastalarımla yaptığım görüşmelerde hastalarımın sıklıkla söyledikleri ve rahatsızlıklarını ifade ettikleri için bu konuya değinmek istedim.
Görüşmelerimizde hastalarımla aramızda "Hocam herkes bana moralimi yüksek tutmam gerektiğini söylüyor ama ben yüksek tutamıyorum, çok kötü hissediyorum. Acaba ben mi moralimi yüksek tutmayı başaramıyorum" gibi konuşmalar geçiyor.
Yani anlayacağınız kanser hastaları ve zor dönemden geçen her insan için moralini yüksek tut, moralini bozma gibi söylemler hiçbir şey ifade etmiyor.
Aksine onların rahatsız, huzursuz olmasına bile sebep oluyor.
Çünkü bunu o kadar çok kişiden duyuyorlar ki sanki moral dışarıdan satın alınan bir şeymişte onlar özellikle satın almıyorlar/alamıyorlar gibi yetersizlik, suçluluk hissediyorlar.
Hastanın yakınları, arkadaşları veya diğer tanıdıkları bu sözleri iyi niyetli bir yaklaşımla, hastaya destek olmak için söylüyorlar belki ama maalesef bunun hastalarda hiçbir
destekleyici karşılığı yok.
E peki böyle zor dönemlerden geçen insanlara moralini bozma demeden nasıl yardımcı olacağız dediğinizi duyar gibiyim.
Hastanıza şunları söyleyebilirsiniz;
Zor bir dönemden geçtiğini biliyorum.
Sana nasıl yardımcı olabilirim?
Benden istediğin bir şey var mı?
Sen ne zaman istersen desteğe hazırım ve yanındayım.
Konuşmak, paylaşmak istersen beni arayabilirsin.
Böyle zamanlarda iyi hissetmek zordur ama bunu da aşacağız.
Bu örnekler daha da arttırılabilir.
Veya bazen en iyi yardım hiçbir şey söylemeden sadece dinlemektir. Yakınınızı sadece dinlemeniz; üzüntüsünü, korkularını, endişelerini, düşüncelerini sizinle paylaşması bile ona iyi gelecektir.
Bir yorum yapmak zorunda olduğunuzu düşünmeden ve yorum yapmadan sadece dinlemek...
Hastanızın geçtiği bu süreçte onun duygu ve düşüncelerine eşlik etmek, yol arkadaşı olmak yeterli ve etkili olacaktır.
Unutmayın ki böylesi zor bir dönemde hastanıza sıkma canını, moralini bozma demek onun tüm duygu ve düşüncelerini reddetmenize ve ona yetersizlik hissettirmenize sebep olacaktır.